ISO กับการจัดการความรู้

ปัจจุบัน องค์กรต่างๆ จำนวนต่างให้ความสำคัญและศึกษาเรื่องการจัดการความรู้ เพื่อนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ และเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้องค์กรประสบความสำเร็จได้อย่างยั่งยืนด้วย เช่นเดียวกันกับมาตรฐาน ISO 9001 ฉบับใหม่ที่คาดว่าจะมีการประกาศใช้ในปี 2015 นี้ ก็ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องการจัดการความรู้เช่นเดียวกัน

ในมาตรฐาน ISO 9001 ฉบับร่าง (DIS) ได้มีการระบุเรื่องของการจัดการความรู้ไว้เป็นข้อกำหนดข้อหนึ่งด้วย อยู่ในหมวดของการสนับสนุน โดยระบุว่า “องค์กรจะต้องพิจารณาถึงความรู้ที่จำเป็น สำหรับระบบบริหารคุณภาพ และกระบวนการต่างๆ รวมถึงการดำเนินการเพื่อให้สอดคล้องตามข้อกำหนดของสินค้า บริการ และการสร้างความพึงพอใจของลูกค้า ซึ่งความรู้เหล่านี้ จะต้องได้รับการจัดเก็บ ดูแลรักษา และพร้อมนำมาใช้งานเมื่อจำเป็น”

ดังนั้นองค์กรจะต้องมีการกำหนดแนวทางอย่างเป็นระบบในการจัดการกับความรู้ขององค์กร เพื่อให้เกิดประโยชน์ตามข้อกำหนด นั่นคือการจัดการความรู้ขององค์กรจะต้องช่วยสนับสนุนเป้าหมายของระบบบริหารคุณภาพ ในการทำให้สินค้าและบริการสอดคล้องตามข้อกำหนด และช่วยสร้างความพึงพอใจให้เกิดกับลูกค้า ส่วนจะใช้แนวทางหรือวิธีการไหนก็แล้วแต่องค์กรจะเลือกใช้อย่างเหมาะสม

สำหรับมาตรฐาน ISO ที่เกี่ยวกับการจัดการความรู้ ในปัจจุบันยังไม่มีการประกาศใช้อย่างเป็นทางการ แต่อยู่ในระหว่างการจัดทำ โดยมีการมาตรฐานของอิสราเอล คือ SI 25006 Knowledge Management System – Requirements มาใช้ในการพิจารณาเพื่อวางกรอบการพัฒนาเป็น ISO รวมถึงมีการนำมาตรฐาน AS 5037:2005 ของออสเตรเลีย และมาตรฐาน BS PAS 2001:2001 ของอังกฤษมาประกอบการอ้างอิงด้วย

ซึ่งหลังจากนี้คาดว่าอีกหลายปี กว่าจะสามารถลงมติและประกาศใช้อย่างเป็นทางการ ดังนั้นหากองค์กรที่สนใจว่ามีแนวโน้มจะเป็นอย่างไร สามารถนำมาตรฐานทั้งสามมาตรฐานที่กล่าวข้างต้นมาลองศึกษาก่อนก็ได้

(1 พฤษภาคม 2558)